اکوسیستم دیجیتال چیست؟

تحول دیجیتال و ایجاد اکوسیستم دیجیتال به صورت بنیادی در حال تغییر دادن همۀ صنایع است و صنایع نیز منافع خود را در آن جستجومی‌کنند.امروزه این موضوع به ویژه بر ماهیت کسب و کارها تأثیر به سزایی گذاشته است. تحول حوزۀ دیجیتال و تغییرات متعدد و پی‌درپی محیط به ویژه در زمینۀ کسب و کار سبب شده است که دیجیتال اکوسیستم از اهمیت قابل ملاحظه‌ای برخوردار شود. سایر مطالب کسب و کار را نیز مشاهده کنید.

اکوسیستم چیست؟

اکوسیستم به این معنی است که «هر چیزی با هر چیزی در ارتباط است. هر چیزی از اکوسیستمی که در آن وجود دارد، بازخورد دریافت می‌­نماید و به این ترتیب ارتباط بین اجزا بقای کل اکوسیستم را تضمین می­کند.» باز بودن حلقۀ اکوسیستم نیز به این معناست که اکوسیستم با اضافه نمودن عامل­‌های جدید ارکان درونی خود را با تغییرات محیطی سازگار کرده و از این طریق خود را تکامل می­‌بخشد.

اکوسیستم دیجیتال

اکوسیستم­‌های دیجیتال شامل بازیگران متعدد و متنوعی می‌­شوند که راهکارهای دیجیتال چندبُعدی را از طریق کانال­‌های دیجیتال ارائه می­‌‍دهد به شکلی که دربرگیرندۀ چند صنعت می­‌باشد. از این رو اکوسیستم­‌های دیجیتال بر ارتباطات بین عوامل تکنولوژیکی نظیر دستگاه­‌ها، پایگاه­‌های داده، برنامه­‌ها و … و هم‌چنین جریان اطلاعات تمرکز دارند که در حوزۀ کسب و کارها به عنوان اکوسیستم­‌های تجاری دیجیتال از آن یاد می­‌شود.

اگر به استارتاپ علاقه مندید، حتما پیش از راه اندازی این 9 گام را مطالعه بفرمایید.

عناصر اکوسیستم دیجیتال

در هر اکوسیستمی دو عنصر اصلی وجود دارد که شامل گونه‌­ها و محیط است.

1. گونه­‌ها : با یکدیگر در تعامل هستند و به نحوی در این تعامل با یکدیگر به تعادل می­‌رسند.
2. محیط : نیز نیازهای اکولوژیکی گونه‌­ها را پشتیبانی می­‌کند تا بتوانند به بقای خود تداوم ببخشند.

با ظهور وب و نفوذ آن به خانواده­‌ها، حکومت­ها، مشاغل و تجارت، دیگر تنها اکوسیستم­‌های طبیعی نیستند که انسان را متأثر می­‌کنند بلکه اکوسیستم­‌های دیجیتال نیز بر زندگی انسان تأثیر گذاشته است.

در اکوسیستم دیجیتال دو عنصر اصلی عبارت هستند از گونه­‌ها و فناوری­‌ها و خدمات پشتیبان اکوسیستم‌­های دیجیتال.

گونه‌­ها در اکوسیستم­ دیجیتال

انواع گونه ­های در اکوسیستم‌­های دیجیتال شامل موارد زیر می باشد:

1. گونه­‌های بیولوژیکی

گونه­‌های بیولوژیکی عبارتند از انسان­‌ها که با ابتکار عمل خود وارد اکوسیستم می­‌شوند. می­خورند، می­‌نوشند و به دنبال علایق خود می­‌روند. آنها با یکدیگر ارتباط برقرار می­‌کنند و سعی می­‌نمایند که این روابط را به تعادل برسانند و همچنین برای حفظ منافع خود این تعادل را نگه دارند.

2. گونه­‌های اقتصادی

گونه­‌های اقتصادی همچون بازیگران تجاری و ارائه‌­دهندۀ خدمات که به محیط کسب و کار وارد می­‌شوند و به تعامل نیاز دارند. آنها به منظور تداوم حیات خود به ورودها(مواد خام، نیروی کار و ..) نیاز دارند تا اقدام به تولید نمایند.­

3. گونه­‌های دیجیتال

و در انتها گونه­‌های دیجیتال کامپیوترها، نرم­‌افزارها و برنامه­‌های کاربردی را دربرمی­‌گیرد. آنها از طریق شبکه­‌ها با یکدیگر در ارتیاط هستند و برای دستیابی به منافع و اهداف موردنظر خود این ارتباط را ایجاد می‌­کنند. آنها بایستی داده‌­ها را به عنوان ورودی دریافت کنند و خروجی را به طور مثال به صورت گزارش ارائه نمایند.

فناوری اساسی برای اکوسیستم‌­های دیجیتال

فناوری اساسی برای اکوسیستم‌­های دیجیتال متشکل از معماری خدمات گستردۀ وب، خودساماندهی عوامل هوشمند، اشتراک دانش مبتنی بر هستی‌­شناسی و یک سیستم توصیه‌­ای مبتنی بر هوشمندی ساخته شده است. این فناوری­‌ها خدماتی ارائه می‌­دهند که برای اکوسیستم­‌های دیجیتال مورد نیاز است.

این فناوری­‌ها و خدمات شامل موارد زیر است:

• یک زیرساخت اطلاعاتی نیرومند که فراتر از دسترس سنتی انسانی است.
• جامعۀ تعاملی که گونه‌­ها مشابه را بک خوشه مشخص هدایت می­‌کند.
• یک منبع اطلاعاتی غنی جهت ارائه خدماتی ترجیحی براساس مقرون به صرفه بودن.
• شکل جدیدی از تعامل الکترونیکی، مهیای خدمات دیجیتالی و استفاده از خدمات.
• دسترسی بالا و مدیریت الکترونیکی از انواع و اقسام اطلاعات.
• استفاده هوشمند از اطلاعات از طریق دسترسی هوشمند به اطلاعات تجاری.
• بستر ادغام مشاغل، حکومت­‌ها، تلاش­‌های انسانی و سیستم­‌های اطلاعاتی پیشرفته.
• محیطی برای آمیزش متقابل و رشد موازی و پشتیبانی از نیازهای مختلف اکوسیستم دیجیتال.
• یک نظم تعاملی متقابل و تلاش برای افزایش بهره­‌وری، موفقیت و رشد.

پیاده­‌سازی اکوسیستم دیجیتال

گونه یا نمایندۀ پیشرو در اکوسیستم دیجیتال سعی می­‌کند که حرکت گروه­ یا گروه‌­ها را در مسیر تعامل تسهیل نماید و به جهت موردنظر هدایت و راهنمایی کند که ممکن است در تعامل با سایر حوز‌‌‌ه­ها دامنۀ تعامل تغییر کند. گونه­های اکوسیستم دیجیتال یا عوامل از طریق تأمین و تقاضا با یکدیگر ارتباط برقرار می­‌کنند. ذخیره یک سرویس رایگان است که توسط گونه­‌ها یا نمایندگان ارائه می­‌شود و می­خواهند افکار و عقاید خود را به اشتراک بگذارند.

تقاضا درخواستی است از جانب گونه­‌ها یا نمایندگان که به دنبال خدمات، مشاوره یا کمک­‌هایی هستند که توسط اکوسیستم دیجیتال ارائه می­‌شود. اکوسیستم دیجیتالی نظرات مربوط به گونه‌­ها یا نمایندگان آن را به نفع اکوسیستم جمع می­کند. اگر ارتباط از طریق فعالیت­‌های تأمین باشد به گونه­‌ها و نمایندگان «سرور» گفته می­شود. اگر این ارتباط از طریق تقاضا مانند درخواست خدمات یا درخواست توصیه و موارد مشابه انجام شود به گونه‌­ها یا نمایندگان «مشتری» گفته می­شود.

اکوسیستم دیجیتال بستر خدمات است. این خود دارای دو مؤلفه است که مبتنی بر گروه‌­بندی هوشمند است که به صورت خزنده خدمات و عوامل موجود در شبکه و طبقه‌­بندی دامنه­‌ها را سامان می‌­دهد. این بستر برای نمایندگان خود در داخل جامعه خدمات ارائه می‌­دهد و همچنین از طرف نمایندگان خود هم‌چون بازخورد یا تجارب درخواست هم­بخشی می­نماید. سپس اکوسیستم بازخورد را جمع‌­آوری می­کند و توصیه‌­ای را به ارائه‌­دهندگان خدمات ارائه می­دهد.  در پایین می­توانید نمونۀ شکل یک اکوسیستم دیجیتال کسب و کار را مشاهده نمایید.