راهکار های افزایش خلاقیت سازمانی

در دنیای امروزی با وجود تغییرات و تحولات روز افزون که همراه با ارتباطات و اطلاعات است، اما به دلیل عدم ثبات و غیر قابل پیش بینی بودن این تغییر ها، چیزی که ترقی و پیشرفت کشور های در حال توسعه جهان کمک می کند، استفاده از هر فرصتی برای رقابت با دیگر کشور ها می باشد. پیشرفت و ترقی کشورها تنها با خلاقیت و درایت مدیران امکان پذیر می باشد. مدیران در پرورش خلاقیت کارکنان خود تاثیر بسزایی دارند و باید به یک دیگر کمک کنند تا در مسیر رشد سازمان و جامعه حرکت کنند. رایانیتا در این مقاله به راهکار های افزایش خلاقیت سازمانی اشاره می کند.

خلاقیت در سازمان چگونه است؟

برای خلاقیت تعریف های متعددی بیان شده است، اما اگر بخواهیم مفهوم خلاقیت را از دیدگاه سازمانی بررسی کنیم، خلاقیت به طرح های نوینی که برای ارتقای کمی یا کیفی سازمان بکار می رود، گفته می شود.

7 مزیت افزایش خلاقیت در سازمان

از مزایای افزایش خلاقیت در سازمان ها باید به مواردی که در ادامه ی مطلب بیان کرده ایم، اشاره کنیم.

ارتقای کمی و کیفی خدمات
کم کردن هزینه ها
افزایش رقابت
جلوگیری از هدر رفتن منابع
بالا بردن کارایی و افزایش بهره وری
ایجاد علاقه و انگیزه برای کارکنان
افزایش رضایت شغلی

مدیران نقش بسزایی در پرورش خلاقیت کارکنان دارند. مدیران باید مشوق و تحریک کننده ی کارکنان به خلاقیت باشند. همچین گفته می شود که نظام مدیریت مشارکتی با بکارگیری مشورت و تشویق افراد به نوآوری و ابتکار نقش مهمی جهت پرورش و افزایش خلاقیت کارکنان دارد.

راهکار های افزایش خلاقیت سازمانی

برای افزایش خلاقیت در سازمان ها راه حل های مختلفی وجود دارد که قرار است به برخی از آن ها اشاره کنیم.

افراد مهارت های جدیدی بیاموزند.
افراد کار های جدید را تجربه کنند.
کارکنان رویا پردازی کنند چرا که این رویا پردازی کمک بسیاری برای افزایش خلاقیت می کند.
افراد را تشویق به خواندن کتاب و مجله کنند.
برای انجام کار های روزانه افراد راه های مختلفی را امتحان کنند.
سعی کنید همیشه به رفتار آدم ها دقت کنید و از رفتار آن ها ایده و الهام بگیرید.
از دیگر راهکار های افزایش خلاقیت سازمانی، ایجاد انگیزه و رقابت بین کارمندان سازمان می باشد و مدیران نقش بسیار مهمی در فراهم کردن این فرآیند دارند.

3 مولفه ی خلاقیت

خلاقیت از سه مولفه تشکیل می شود که شامل تفکر خلاق، تخصص و انگیزه می باشد که این انگیزه می تواند منبع درونی یا بیرونی داشته باشد. مدیر سازمان ها می توانند روی این ویژگی ها تاثیر گذار باشند. مخصوصا مدیران تاثیر بسزایی در انگیزه کارکنان دارند.

تا این جای مطلب سعی شده است به توضیح مختصر مفاهیمی از جمله خلاقیت، مدیریت و کار آفرینی پرداخته شود. با ما همراه باشید تا در ادامه توضیحات مفصل تری راجع به این مفاهیم به شما دهیم.

خلاقیت چیست؟

خلاقیت از دیدگاه روان شناختی یعنی به وجود آوردن چیزی به طوری که دارای ویژگی های منحصر به فردی باشد. به عبارت دیگر خلاقیت به معنای اضافه کردن یا تغییر شکل یا ترکیب کردن چیزی است که بتواند پدیده ای منحصر به فرد به وجود آورد.

بعضی از نظریه پردازان، خلاقیت را نوعی تفکر نامیده اند چرا که این امر به نوعی تصور و فکر به حساب می آید.

ویژگی های خلاقیت چیست؟

در واقع بنیان خلاقیت، انگیزشی است و اگر خلاقیت در گروه حفظ شود، انگیزه ی افراد نیز حفظ خواهد شد. یک فرد زمانی در انجام فعالیت خود به خلق تفکر جدید خواهد پرداخت که محرک کافی برای انجام فعالیت داشته باشد. این محرک در واقع همان احساسی است که باعث به وجود آمدن شوق و رغبت نسبت به انجام فعالیت می گردد. حالا ممکن است برای برخی افرا این سوال پیش بیاید که خلاقیت و نوآوری چه اهمیتی دارد که در ادامه قرار است به آن اشاره کنیم.

اهمیت خلاقیت و نوآوری

خلاقیت و نوآوری از آن جهت اهمیت دارد که باعث تحقق اهداف زیر می شود:

شکوفایی استعداد ها و حرکت در مسیر رشد
به دست آوردن موفقیت ها در زمینه شغلی، فردی و اجتماعی
ارائه ی خدمات و تولیدات
پیدایش سازمان ها در زمینه های مختلف
بالا بردن سطح کمی و تنوع خدمات و تولیدات
6. بالا بردن سطح انگیزه کاری برای کارکنان
ایجاد موفقیت برای سازمان و کارمندان
تشویق کارکنان و ایجاد حس رقابت بین آن ها

خصوصیات افراد خلاق

روانشناسان برخی ویژگی ها را برای افرای که دارای سطح بالایی از خلاقیت هستند را به ترتیب زیر بیان کرده اند.

سلامت ادراک و روانی: افرادی که دارای توانایی بالا برای ایجاد سریع ایده ها هستند.
انعطاف پذیری ادراکی: افرادی که برای دست شستن از هر قاعده ی ذهنی استفاده می کنند.
ابتکار در عمل: افرادی که توانایی در ارائه یا ایجاد ایده های تازه دارند.
ترجیح دادن مسائل پیچیده به مسائل ساده: افرادی که چالش هایی برای مسائل جدید و پیچیده در نظر می گیرند.
استقلال نظر: افرادی که در ارائه ی ایده ها از همکاران خود متفاوت هستند.

موارد گفته شده به برخی از ویژگی های افراد خلاق اشاره دارد. عده ی دیگری نیز خصوصیات افراد خلاق را این گونه در نظر گرفته اند.

ویژگی های دهنی: ویژگی های ذهنی ای مانند کنجکاو بودن، ارائه ی نظرات بسیاری در خصوص یک مسئله، بیان کردن ایده هایی غیر عادی، توجه فراوان به جزئیات، داشتن توجه و دقت نسبت به فضا هایی که از دید افراد دیگر عادی به شمار می رود، علاقه داشته به تجربه و آزمایش کردن، داشتن روحیه ی انتقادی، داشتن دید مثبت نسبت به خلاقیت و نو آوری.
ویژگی های عاطفی: داشتن آسودگی و آرامش خیال، شوخ طبع بودن، علاقمند بود به بی تکلفی و ظاهر ساده در زمینه های مختلف زندگی، امیدواری به آینده، در برقراری ارتباط با دیگران توانمند بودن، دارای ویِژگی اعتماد به نفس.
ویژگی های اجتماعی: پیشگامی در مواجه شدن با مسائل گوناگون و قبول آن ها، مسئولید پذیر بودن، توانمند بودن در مدیریت و سازمان دادن به فعالیت های مختلف، دارای قدرت جلب اطمینان دیگران به خود.

مدیران خلاق چه کسانی هستند؟

گفته می شود نقش مدیران در سازمان بسیار قابل توجه و اثر گذار است. برای همین منظور اگر مدیران دارای ویژگی های خلاقانه باشند کارایی و توانایی آن ها به مراتب افزایش خواهد یافت. بنابراین در برخی شرکت های صنعتی بزرگ، تلاش برای فراهم کردن زمینه ی رشد و پرورش مدیران خلاق می شود. یکی از عوامل مهمی که در موفقیت سازمانی اثر گذار است، پرورش مدیران خلاق می باشد.

هم اکنون موفقیت سازمان ها را با استفاده ی بهینه از منابع نیروی انسانی ارزیابی می کنند. در حالت کلی گفته می شود مدیران خلاق کمک می کنند تا فرصت مناسب شغلی، آماده کردن محیط سازمان برای تلاش کارکنان و افزایش بهره وری و بازدهی سازمان در مقایسه با مدیران غیر خلاق فراهم گردد. مدیران خلاق سعی در رفع چالش ها و مشکلات به شکل ابتکاری، در سازمان ها دارند.

کارمندان خلاق

کارمندان خلاق و عده ای از افرادی که جزو عوامل اجرایی سازمان هستند، منابع ارزشمند برای سازمان در نظر گرفته می شوند چرا که افزایش بهره وری از منابع انسانی به نوعی با کارآمد سازی کارکنان سازمان انجام می گیرد. در واقع موفقیت سازمانی زمانی امکان پذیر است که سازمان یک هدف داشته باشد و همه ی کارکنان در راستای این هدف تلاش خود را به کار گیرند. پس اگر بخواهیم هدف را بر مبنای ایجاد فرآیند را ایجاد کارمندان خلاق در نظر بگیریم باید به نکات زیر توجه کافی داشته باشیم.

در کارکنان وعوامل اجرایی، بهره وری با انگیزه ی آن ها ارتباط مستقیمی دارد. کارکنان برای آن که بتوانند با کار درگیر شوند نیازمند به انگیزه دارند و این جا مدیران خلاق باید سعی کنند انگیزه ی کافی را به کارکنان بدهند و همواره آن ها را تشویق کنند.
کارکنان زمانی که احساس مفید بودن داشته باشند، می توانند از خود رفتارها و اندیشه های ابتکاری داشته باشند. خواسته ی کارکنان سازمان از مدیران این می باشد که همواره به اندیشه و تلاشی که انجام می دهند احترام گذاشته شود و برای اقدامات مثبتی که کارکنان انجام می دهند از آن ها قدردانی شود.

عوامل بازدارنده ی خلاقیت چیست؟

برخی عوامل به پرورش خلاقیت کمک می کند اما باید این مسئله را نیز در نظر داشته باشید که عواملی نیز باعث بازداندگی خلاقیت می شود که در این قسمت قرار است به برخی از آن ها اشاره کنیم. از عوامل بازدارنده خلاقیت تلاش هایی که برای از بین بردن خیالبافی است یا محدود کردن کنجکاوی کودکان نیز می توانیم اشاره کنیم. عواملی دیگر مثل القای حس کمرویی و ترس یا تاکید بسیار فقط بر مهارت کلامی است. برخی اوقات به دلیل تجربه نکردن افراد قدرت خلاقیت آن ها بسیار کم تر می شود.

عوامل افزایش خلاقیت

تفکر درونی به انسان کمک می کند تا شرایطی که وجود خارجی ندارد، فضایی را در ذهن شبیه سازی کند. تفکر درونی به فرد این امکان را می دهد که اگر در شرایط یکسان با شخصی دیگری قرار گرفت، بتواند برای خود فرصت های بهتری ایجاد کند. گفتنی است خلاقیت بیشتر حالت اکتسابی دارد تا حالت فطری، ولی این امکان وجود دارد که با استفاده از آموزش های خاصی این توانایی را افزایش داد. اما برخی عواملی که به افزایش خلاقیت کمک می کند انگیزه و ابزار ها می باشد.