گوریلا مارکتینگ (بازاریابی چریکی) چیست؟

گوریلا مارکتینگ (بازاریابی چریکی) چیست؟ گوریلا مارکتینگ یا همان بازاریابی چریکی نوعی تکنیک بازاریابی است که در آن یک شرکت از تعاملات غافلگیرکننده و یا غیرمتعارف برای تبلیغ محصول یا خدمات خود استفاده می‌کند. بازاریابی چریکی با بازاریابی سنتی متفاوت است. زیرا اغلب بر برقراری ارتباط با شخص متکی است. این نوع از بازاریابی نیاز به بودجه کمتری دارد و از یک ایده اصلی برای جذب مخاطبان هدف استفاده می‌کند. نام دیگر این روش جذب مخاطب، بازاریابی پارتیزانی است و بر گروه‌های کوچک‌تری از معرفی کننده‌های محصول تمرکز می‌کند. این افراد که وظیفه معرفی محصول را دارند به‌جای برگزاری کمپین‌های گسترده در یک مکان کوچک اقدام به بازاریابی برای محصول می‌کنند.

در آکادمی رایانیتا، انواع مقالات در زمینه های طراحی سایت، بازاریابی، کسب وکار و … برای شما عزیزان فراهم شده است. در صورت علاقه مندی سایر مقالات ما را نیز مطالعه بفرمایید.

آشنایی با گوریلا مارکتینگ

در بازاریابی چریکی صاحبان برندهای تجاری از روش‌های جدید و غیرمتعارف استفاده می‌کنند تا فروش محصولات خود را افزایش دهند و مشتریان بیشتری برای برند خود پیدا کنند. این روش بازاریابی که معمولاً از طریق رسانه‌های اجتماعی همه‌گیر می‌شود، محبوبیت زیادی دارد. زیرا در سال‌های اخیر به خاطر پیشرفت فناوری و استفاده از تلفن همراه و شبکه‌های اجتماعی، استفاده از این روش راحت‌تر شده است. زیرا از طریق شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌های گروهی به‌راحتی می‌توان بر مخاطبان هدف تمرکز کرد.

این روش بازاریابی که می‌تواند به‌عنوان یک روش جسورانه و جدید برای بعضی از مشتریان جالب باشد، باعث افزایش مشتریان بیشتری می‌شود. اما بعضی دیگر از افراد نیز ممکن است به خاطر استفاده از تکنیک‌های مخرب در بازاریابی پارتیزانی از این روش استقبال نکنند. به همین خاطر مهم است که با این روش بازاریابی آشنا باشید و بدانید چه نکاتی را باید رعایت کنید تا به هدفتان یعنی جذب مشتریان بیشتر و افزایش فروش برسید. در ادامه بعضی از ویژگی‌های این روش بازاریابی را بررسی می‌کنیم.

ویژگی های گوریلا مارکتینگ

برای اینکه بهتر بتوانید با بازاریابی چریکی آشنا شوید، بد نیست اطلاعاتی درباره ویژگی‌های آن داشته باشید.

دهان‌به‌دهان پخش می‌شود.

شرکت‌هایی که از بازاریابی چریکی استفاده می‌کنند در ابتدا از تبلیغات حضوری بهره می‌برند. بازاریابی ویروسی یا دهان‌به‌دهان باعث می‌شوند تا به‌صورت رایگان محصول آن‌ها به مخاطبان گسترده‌تری معرفی شود.

با احساسات مخاطب ارتباط برقرار می‌کند.

یکی از ویژگی‌های اصلی گوریلا مارکتینگ ارتباط با احساسات مصرف‌کننده است. این نوع از بازاریابی و تاکتیک برای تمامی خدمات و کالاها قابل‌استفاده است اما بیشتر موردتوجه مصرف‌کنندگان جوان‌تر قرار می‌گیرد و ممکن است پاسخ مثبت بیشتری از این افراد بگیرد.

در مکان‌های عمومی انجام می‌شود.

به خاطر اینکه هدف بازاریابی چریکی جذب مخاطبان بیشتر است، معمولاً در مکان‌های عمومی مانند خیابان‌ها، پارک‌ها، رویدادهای ورزشی، جشنواره‌ها، کنسرت‌ها، سواحل، مراکز خرید و تفریح و … از آن استفاده می‌شود.

کاملاً قانونی است.

یکی از موارد کلیدی که هنگام استفاده از گوریلا مارکتینگ باید در نظر بگیرید، این است که این روش بازاریابی کاملاً قانونی است. به همین خاطر باید برای انتخاب زمان و مکان مناسب و برگزاری کمپین‌های تبلیغاتی دقت ویژه‌ای داشته باشید. بازاریابی پارتیزانی هم می‌تواند در فضاهای داخلی صورت بگیرد، هم امکان برگزاری آن در محیط‌های باز وجود دارد. به‌این‌ترتیب بهتر می‌تواند با مردم تعامل داشته باشد. گاهی اوقات بعضی از اتفاق‌ها می‌تواند مرز اخلاقی بودن این روش بازاریابی را محدود کند، اما به‌هیچ‌وجه آن را به یک تکنیک غیرقانونی تبدیل نمی‌کند.

تاریخچه گوریلا مارکتینگ

بازاریابی چریکی از زمان تغییر رسانه‌های سنتی و چاپی و تبدیل آن‌ها به رادیو تلویزیون و رسانه‌های الکترونیکی به وجود آمده است. اولین بار در سال ۱۹۸۴ جی کنراد لوینسون در کتاب خود با نام گوریلا مارکتینگ این روش را ابداع و به همه معرفی کرد. آقای لوینسون معتقد بود که هدف از بازاریابی چریکی ایجاد سروصدای زیاد درباره یک محصول یا برند تجاری است. به این صورت این روش می‌تواند احتمال خرید محصول یا دریافت خدمات توسط مصرف‌کننده را افزایش دهد. حتی احتمال اینکه مصرف‌کننده درباره این محصول با خریداران بالقوه آن صحبت کند، زیاد می‌شود و همین خود جزو فواید بازاریابی پارتیزانی است.

انواع گوریلا مارکتینگ

بازاریابی چریکی انواع مختلفی دارد که در این بخش به آن‌ها می‌پردازیم.

بازاریابی وزوز BUZZ Marketing

بازاریابی ویروسی که با نام بازاریابی وزوز (همهمه‌ای) هم شناخته می‌شود، همان تکنیک بازاریابی است که بر معرفی یک محصول به‌صورت دهان‌به‌دهان تمرکز دارد. یعنی افرادی که درباره موضوعی اطلاع دارند، آن را با دیگران هم به اشتراک می‌گذارند و به این صورت تبلیغ محصول از طریق این استراتژی انجام می‌شود. این روش که اغلب در رسانه‌های اجتماعی مورداستفاده قرار می‌گیرد، ابتدا توسط یک کاربر انتخاب می‌شود و به‌این‌ترتیب تمام دوستان، افراد خانواده یا دوستان اجتماعی او با این محصول آشنا می‌شوند. درواقع این مشتریان هستند که باعث افزایش آگاهی خودشان و دیگران درباره محصول یک شرکت می‌شوند.

بازاریابی ویروسی (Viral)

این نوع بازاریابی، مشتریان را تشویق می کند تا پیام برند را از طریق اینترنت به اشتراک بگذارند. بیشتر در شبکه های اجتماعی کاربرد دارد. هدف بازاریابی ویروسی الهام بخشیدن به افراد برای به اشتراک گذاشتن پیام بازاریابی با دوستان، خانواده و سایر افراد است تا رشد تصاعدی در تعداد دریافت کنندگان آن ایجاد شود.همه نمونه‌های بازاریابی ویروسی – عمدی یا تصادفی – سه چیز مشترک دارند: پیام، پیام‌رسان و محیط. هر بخش باید برای ایجاد یک کمپین بازاریابی ویروسی موفق استفاده شود. کمپین های بازاریابی ویروسی ممکن است توسط هر کسب و کاری با اندازه ایجاد شوند و می توانند به تنهایی یا بخشی از یک کمپین سنتی بزرگتر باشند.

بازاریابی مخفیانه

یک نمونه دیگر از بازاریابی پارتیزانی، بازاریابی مخفیانه است. این روش که به‌عنوان یک استراتژی کم‌هزینه شناخته می‌شود، تلاش می‌کند برای مشتری بازاریابی کند، بدون اینکه خود مشتری متوجه شود که الآن در معرض تبلیغات قرار دارد. حتی خود شما هم ممکن است در معرض تبلیغات مخفیانه قرارگرفته باشید. زمانی که تلویزیون تماشا می‌کنید، شرکت‌های تبلیغاتی با پخش تبلیغات درباره محصولات متنوع، به‌صورت غیرمنتظره، شما را در معرض آن تبلیغات قرار می‌دهند.

بازاریابی محیطی

یک تکنیک جدید از بازاریابی چریکی هماهنگ شدن با محیط می‌باشد. به این صورت این تبلیغ طبیعی‌تر به نظر می‌رسد و مانند سایر موارد جنبه تبلیغی ندارد. به‌عنوان‌مثال ممکن است شما روی نیمکت منتظر اتوبوس باشید، اما به‌صورت اتفاقی روی نیمکت‌ها تبلیغ یک محصول را ببینید. با استفاده از این روش به‌جای تبلیغ واضح یک محصول آن را به جزئی از محیط تبدیل کرده‌اند تا مشتریان راحت‌تر با آن کنار بیایند.

بازاریابی کمین

تصور کنید که در حال تماشای یک مسابقه ورزشی در استادیوم هستید و چندین آگهی از شرکت‌هایی که حامی این مسابقات ورزشی بوده‌اند در استادیوم پخش می‌شود. این هم یک استراتژی بازاریابی است که توسط شرکت‌های اسپانسر یا حمایت‌کننده مالی انجام می‌شود. به این صورت هم در هزینه‌های آن‌ها صرفه‌جویی می‌شود و هم در یک رویداد بسیار بزرگ که در حال وقوع است، تبلیغ خود را در معرض دید هزاران نفر قرار می‌دهند.

بازاریابی مردمی

بازاریابی مردمی روشی است که نیاز به منابع کمتری دارد و توسط شرکت‌های مختلف انجام می‌شود. به دلیل اینکه بازاریابی مردمی به مردم متکی است، یکی از روش‌های کم‌هزینه محسوب می‌شود. این استراتژی ساده معمولاً توسط شرکت‌های کوچک به کار گرفته می‌شود و مقدمه‌ای برای راه‌اندازی کمپین‌های بزرگ تبلیغاتی می‌شود. به این صورت مردم با یک محصول ارتباط برقرار می‌کنند و پس از تعامل با آن برند، آن را به دیگران نیز معرفی می‌کنند.

بازاریابی در فضای باز (Outdoor)

استفاده از تبلیغات فرافکنی در محیط‌های عمومی مانند اضافه کردن رنگ جدید یا یک عکس جدید به مجسمه‌ای که سال‌ها در یک محل از شهر قرار داشته، نمونه‌ای از بازاریابی فرافکنی است.

ممکن است در حین تحقیقات خود با انواع دیگری نیز مواجه شوید. ما در اینجا به پرکاربردترین و مهم ترین انواع پرداختیم.

مزایا و معایب گوریلا مارکتینگ

در ابتدا به مزایا سپس به معایب می پردازیم.

مزایا

• نیاز به صرف سرمایه زیادی ندارد.
• به سرعت همه‌گیر می‌شود و جنجال زیادی به پا می‌کند.
• یک روش خلاقانه است که برای مخاطب جذابیت بالایی دارد.
• به‌راحتی با مشتریان ارتباط برقرار می‌کند.
• به یک تجربه بی‌نظیر برای برند تجاری تبدیل می‌شود.

معایب

• ریسک بالایی دارد و ممکن است به خاطر نداشتن ساختار پیچیده، شکست بخورد.
• نیاز به زمان زیادی دارد تا بتواند نظر مخاطبان هدف را جلب کند.
• درصورتی‌که کاربر از این تبلیغ استقبال نکند، ممکن است برای او آزاردهنده باشد و نسبت به این تبلیغ واکنش شدید نشان دهد.
• بازاریابی چریکی ممکن است به خاطر اجرای کمپین‌ها و یا انتشار تبلیغ‌ها در مکان‌های غیرمعمول، باعث مشکلات حقوقی شود.

اگر به مقالات بازاریابی علاقه مندید، سری به قسمت مقالات دیجیتال مارکتینگ ما بزنید.

نمونه ‌های بازاریابی چریکی

برای اینکه بهتر با مفهوم بازاریابی چریکی آشنا شوید، بد نیست با بعضی از مثال‌های موفق این نوع از بازاریابی آشنا شوید. به این صورت اگر تا حالا موضوع بازاریابی چریکی برای شما گیج‌کننده بوده به‌راحتی می‌توانید آن را درک کنید.

تبلیغات چریکی کوکاکولا

شرکت کوکاکولا تولیدکننده نوشیدنی‌های معروف یکی از موفق‌ترین شرکت‌هایی است که توانسته با استفاده از بازاریابی چریکی به‌صورت غیرمستقیم تعداد مشتریان و فروش خود را افزایش دهد. این شرکت که تبلیغات متنوعی در این زمینه داشته، در یکی از تبلیغات خود نشان می‌داد که مردم در کنار خیابان به تابلوهای تبلیغ کوکاکولا می‌چسبند. یکی دیگر از نمونه‌های این تبلیغ استفاده از یک دستگاه خودکار به نام ماشین شادی در ایالت کویینز نیویورک بود. این دستگاه که انسان‌های واقعی داخل آن قرار داشتند، به مشتریان گل، پیتزا، ساندویچ‌های ۶ فوتی و این قبیل جوایز را اهدا می‌کرد و ناخواسته به آن‌ها شادی هدیه می‌کرد.

تبلیغات چریکی شرکت برگر کینگ

یکی دیگر از نمونه‌های موفق تبلیغات پارتیزانی شرکت برگر کینگ است که در یکی از پست‌های تبلیغاتی خود درباره یکی از نمونه‌های صبحانه ایدئال خود صحبت کرد. در بخش کامنت‌های این پست فردی نوشته که برای آماده شدن همان صبحانه که به همراه همسرش خورده، ۲۰ دقیقه منتظر بوده است. درنهایت همسر همان فرد کامنت می‌گذارد که از چه صبحانه‌ای صحبت می‌کنی، ما که اصلاً با هم صبحانه نخوردیم؟ این ماجرا که باعث لو رفتن یک ماجرای خیانت و جدایی می‌شود، باعث شد تا تعداد مخاطبان صفحه برگر کینگ به یک میلیون افزایش پیدا کند! اما گفته می‌شود این نوعی صحنه‌سازی و بازاریابی پارتیزانی بوده است.

کلام پایانی

 درست است که بازاریابی چریکی می‌تواند به‌عنوان یک روش جسورانه و منحصربه‌فرد طرفداران زیادی داشته باشد، اما کلید اصلی این روش در برقراری ارتباط با مخاطب است. به همین خاطر قبل از استفاده از این روش بازاریابی، حتماً باید بدانید مخاطبان هدف شما چه کسانی هستند و از چه روش‌هایی می‌توانید برای جلب نظر آن‌ها تلاش کنید. ما در این مقاله درباره مفهوم، تاریخچه و انواع بازاریابی چریکی صحبت کردیم و در انتها دو نمونه را برای درک بهتر این مطلب ارائه نمودیم.