هزینه غرق شده (sunk cost) چیست؟

اگر کمی با دنیای سرمایه گذاری آشنا باشید می دانید اصطلاحاتی در آن وجود دارد. در این مقاله به این که هزینه غرق شده (sunk cost) چیست می پردازیم. اگر شما هم می خواهید گرفتار این موضوع نشوید و کسب و کارتان آسیب نبیند باید نکاتی را رعایت کنید و به آن ها توجه ویژه داشته باشید. با رایانیتا همراه باشید تا به بررسی این موضوع بپردازیم.

هزینه غرق شده (sunk cost)

هزینه غرق شده، هزینه‌ای است که قبلاً پرداخت شده و به‌هیچ‌وجه قابل بازیابی نیست. از آن جایی که این هزینه‌ها قابل بازیابی نیستند، به‌ هیچ‌ وجه نباید در تصمیمات مالی آینده نقش داشته باشند. برای مثال فرض کنید مبلغی را صرف تبلیغات کرده اید و آن طور که باید از آن جواب نگرفته اید. در این جا می توان گفت که تبلیغات شما یک هزینه غرق شده است. که هزینه آن دیگر قابل بازگشت نیست.

پذیرش اشتباه

یکی از مشکلاتی که اکثر مدیران با آن درگیر می شوند این است که نمی خواهند قبول کنند که هزینه ای که انجام شده از دست رفته. آن ها دائم در تلاش هستند که به هر نحوه ای که شده خود و دیگران را متقاعد کنند که تصمیم اشتباهی نگرفته اند و هزینه ی انجام شده یک هزینه غرق شده نیست.

این اتفاق معمولا زمانی می افتد که مبلغ سرمایه گذاری شده بسیار بزرگ باشد. آن ها به جای پذیرفتن اشتباه خود به سرمایه‌گذاری در پروژه‌ها ادامه می‌دهند. آن‌ها نمی‌خواهند با تعطیل کردن پروژه‌ای که ثابت شده است سودآوری ندارد، به طول کلی سرمایه گذاری را از دست بدهند. بنابراین همچنان پول بیشتری را وارد آن می‌کنند!

از نظر منطقی، آن‌ها باید سرمایه‌گذاری‌های قبلی را به‌عنوان هزینه‌ غرق شده (sunk cost) در نظر بگیرند و در نهایت هنگام تصمیم‌گیری در مورد ادامه سرمایه‌گذاری‌های بعدی، آن‌ها را در نظر نگیرند. نکته ای که باید بدانید این است که هزینه غرق شده با عبارت هزینه ازدست رفته یا غیرقابل بازگشت نیز شناخته می‌شود.

در صورتی که می خواهید وبسایت کسب و کار خود را طراحی و ایجاد نمایید. اما نمی دانید که از کجا باید شروع کنید، یا نیاز به مشاوره در این زمینه دارید. پیشنهاد می کنیم حتما یک سری به صفحه سفارش سایت رایانیتا بزنید.

هزینه ثابت

هزینه ثابت به هزینه هایی گفته می شود که بدون در نظر گرفتن سطح تولید، ثابت می مانند. نمونه هایی از هزینه های ثابت شامل هزینه های اجاره، هزینه های بیمه و هزینه دارایی های ثابت است. توجه به این نکته ضروری است که هزینه های ثابت فقط مطابق با مقدار تولید شده در دوره فعلی ثابت هستند. برای مدت نامعین ثابت نمی مانند زیرا هزینه ها با گذشت زمان افزایش می یابد. تولید 11،000 اتومبیل صرف نظر از اینکه تمام ظرفیت تولید شود یا خیر. هزینه ثابت 11 میلیون دلار در هر ماه برای حفظ تأسیسات تولید دارد. در سناریویی که بنگاه می خواهد تولید خود را به 22،000 واحد افزایش دهد. تجهیزات بیشتری و کارخانه بزرگتری باید خریداری شوند. ضرر هزینه های ثابت این است که حتی در زمان پایین آمدن سطح تولید، شرکت هنوز مجبور به تحمل هزینه های ثابت بالا است.

تفاوت هزینه ثابت و هزینه غرق شده

هزینه های ثابت و هزینه های غرق شده با یکدیگر مشابه هستند. زیرا هر دو هزینه ای هستند که منجر به خروج پول نقد می شوند. با این حال، تفاوت های زیادی بین این دو وجود دارد. هزینه غرق شده هزینه ای است که قبلاً متحمل شده یا سرمایه گذاری است که قبلاً انجام شده است و قابل بازپرداخت نیست.

هزینه های ثابت هزینه هایی هستند که بدون در نظر گرفتن سطح تولید، ثابت می مانند. در حالی که هزینه های غرق شده هزینه هایی هستند که در گذشته متحمل شده اند. هزینه های ثابت هزینه هایی هستند که در حال حاضر متحمل شده اند. ممکن است یک هزینه غرق شده در طبیعت یک هزینه ثابت باشد. این بدان معناست که هزینه ای که به عنوان هزینه ثابت متحمل شده باشد می تواند یک هزینه غرق شده باشد. به عنوان مثال، هزینه ثابت که برای خرید یک قطعه ماشین آلات متحمل شده است در صورت عدم موفقیت شرکت و نیاز به تعطیل شدن ممکن است به یک هزینه غرق شده تبدیل شود.

تفاوت میان هزینه فرصت و هزینه غرق شده

تفاوت میان هزینه‌ غرق شده و هزینه فرصت عبارت است از تفاوت میان پولی که قبلا هزینه‌شده و سرمایه‌ی بزرگی که از یک سرمایه‌گذاری، هنوز به‌دست نیامده است. چرا که سرمایه، جای دیگری اندوخته شده است. مثلا خرید هزار سهم از یک شرکت به مبلغ سهم ۱۰ دلار، هزینه‌ی غرق شده ۱۰ هزار دلاری را رقم می‌زند. این برابرست با مقدار پولی که برای سرمایه‌گذاری پرداخت شده است و برگرداندن آن، نیازمند نقدکردن سهام به قیمت خرید یا بالاتر از آن است.

هزینه فرصت، میزان بازگشت سرمایه‌ای را مشخص می‌کند که در صورت سرمایه‌گذاری در شرایط دیگر، به‌دست می‌آید. به این ترتیب، فرض کنید درحالی‌که خرید هزار سهم از شرکت A ممکن است برابر با فروش ۱۲ دلاری آن باشد و به‌ازای هر سهم ۲ درصد سود یا در مجموع ۲ هزار دلار سود داشته باشد. در مدت زمان یکسان، ارزش سهام شرکت B از ۱۰ دلار به ۱۵ دلار می‌رسد. در این شرایط، سرمایه‌گذاری‌کردن در شرکت A به مبلغ ۱۰ هزار دلار، سودی ۲ هزار دلاری خواد داشت. درصورتی‌که همان مقدار سرمایه‌گذاری در شرکت B سود ۵ هزار دلاری دارد. تفاوت بین این دو مبلغ یعنی ۳ هزار دلار، هزینه‌‌ فرصتی است که بابت انتخاب شرکت A محاسبه می‌شود. سرمایه‌گذاران هنگام تصمیم‌گیری باید به هر دو مفهوم توجه کنند.

بطور کلی جهت راه اندازی وبسایت یا باید از روش طراحی آماده یا طراحی اختصاصی استفاده نمایید. اما کدام یک برای شما مناسب تر است؟ جهت یافتن جواب ابتدا باید بدانید که هرکدام چه معایب و مزایایی دارد. به همین دلیل پیشنهاد می کنیم جهت آشنایی بیشتر با این دو روش طراحی مقاله زیر را از دست ندهید.

آموزش انتقال هاست

جلوگیری از ایجاد هزینه غرق شده

یکی از اولین اقدامات این است که تعصب را به طور کلی کنار بگذاریم. اگر حتی چند درصد امکان دارد که هزینه هایی که انجام داده ایم از نوع غرق شده هستند،‌ به طور کامل آن ها را قبول کنیم.

• سرمایه خود را با دید تجزیه‌وتحلیل بررسی کنید. نگاهی سخت و صادقانه به سرمایه‌گذاری داشته باشید. کمی تحلیل بنیادی انجام دهید. اگر اصول اساسی به طور مناسب حاکم نیست ممکن است وقت آن رسیده باشد که ضررهای خود را کاهش داده و ادامه دهید.

• یک استراتژی سرمایه‌گذاری ایجاد کنید. یکی از بهترین راه‌ها برای جلوگیری از هرگونه تعصب رفتاری در ایجاد مشکلات سهام، ایجاد یک استراتژی سرمایه‌گذاری است. یک برنامه سرمایه‌گذاری خوب می‌تواند به شما کمک کند پورتفولیو خود را به روشی ارزیابی کنید که حساسیت شما به تعصبات از جمله دام هزینه غرق شده را کاهش دهد.

• پورتفولیو های خود را به طور مرتب مرور کنید. به‌عنوان بخشی از استراتژی سرمایه‌گذاری خود، زمان‌های منظمی را برای بررسی پورتفولیوها تنظیم کنید. برای بیشتر سرمایه‌گذاران، سالی یک یا دو بار کافی است. به دارایی‌های خود نگاه کنید. مشخص کنید کدام‌ یک عملکرد کمتری دارند و مشخص کنید که کدام‌ یک را می‌توانید بفروشید.

• انواع مختلف سفارشات را برای کاهش ضرر در نظر بگیرید. اگر معاملات شما کمی بیشتر است، استفاده از سفارش‌های محدود یا توقف سفارش را در نظر بگیرید تا در کل ضررهای شما را کاهش دهد. با کمک استراتژی سرمایه‌گذاری خود، آنچه برای شما منطقی است را در نظر بگیرید.

خطای هزینه غرق شده ( Sunk Cost Fallacy )

حتماً برای شما هم پیش آمده که به دیدن فیلم یا مسابقه‌ای رفته باشید و با شروع آن احساس کنید فیلم یا مسابقه خوبی انتخاب نکرده اید؟ در اینجا دو راه دارید یا محل را ترک کنید و یا تا آخر برنامه بنشینید. جالب است بدانید اکثر افراد راه دوم را انتخاب می‌کنند. به این رفتار، سوگیری هزینه غرق شده (Sunk Cost Fallacy) می‌گویند. در واقع افراد تمایل دارند تصمیمات خود را به سمتی سوق دهند که انتخاب های قبلی آنها را تایید یا توجیه نماید.

اما چرا؟

افراد به چیزی که برای آن زمان، پول، انرژی و یا احساس هزینه کرده باشند می‌چسبند. حتی با درک این موضوع که انتخاب آنها اشتباه بوده، دست از آن نمی‌کشند.

در واقع زمانی‎ که به دیدن ادامه آن برنامه اختصاص داده شد می توانست صرف فعالیتی که برای ما خوشایند تر است شود. این سوگیری باعث هدر رفتن بیشتر منابع ارزشمندی مانند زمان و پول می شود. چه بسیار پروژه هایی که در سازمان‌ها تعریف می‌شود و با گذشتن زمان تیم به این نتیجه می‌رسد که پروژه مناسب نبوده است. اما مدیر بخاطر زمان، هزینه و انرژی که صرف آن شده است اصرار به ادامه کار و در نتیجه اتلاف بیشتر منابع دارد. این یک مدل تفکر و تصمیم گیری غیر منطقی می باشد. نباید اجازه داد هزینه‌های گذشته روی تصمیمات منطقی بعدی اثر بگذارد.

پروژه کنکورد

حالا که به طور کامل با معنی هزینه غرق شده آشنا شدید. بد نیست که یک مثال از دنیای واقعی داشته باشیم. هنگامی که در سال 1962، بریتانیا و فرانسه روی پروژه هواپیمای کنکورد مافوق صوت سرمایه‌گذاری می‌کردند. بعد از گذشت چندین سال مشخص شد پروژه مقرون به صرفه نمی باشد و این پروژه نباید شروع می‌شد. اما بخاطر مسائل سیاسی و قانونی خارج شدن از آن غیر ممکن بود. در واقع لازم است جلوی ضرر را هر چه زودتر گرفت. هر چند در بخش های تحقیق و توسعه (R&D) ناگزیر هزینه های زیادی می شود تا چندین ایده و پروژه مورد بررسی قرار گیرد و تعداد بسیار اندکی به نتیجه می‌رسند. اغلب این شرکت ها با بالا بردن نرخ محصولات هزینه‌های غرق شده تحقیقات را تا حدی جبران می‌کنند.

سخن پایانی

امیدواریم از خواندن مقاله هزینه غرق شده (sunk cost) چیست لذت برده باشید. همیشه سعی کنید برای جلوگیری از پیش روی ضرر به قبول شکست بپردازید. با قبول شکست شما نصف ضرر را جبران کرده اید. پس ترسی از قبول آن نداشته باشید. با قرار دادن نظرات و تجربیات خود در قسمت نظرات ما را خوشحال خواهید کرد. شاد و موفق باشید!